Vochtgehalte van poeders speelt een belangrijke rol bij de verwerking.

In dit artikel wordt ingegaan op:

  • Hydratatie van poeders
  • De vier verschillende eigenschappen die samenhangen met hydratatie
  • Twee formules om het vochtgehalte van poeders te berekenen

de experts van Dinnissen process technology stAan klaar voor al uw vragen:

Neem contact op met Juul Jenneskens 077 467 3555

Hydratatie van poeders

Hydratatie van poeders is het al of niet moedwillig toevoegen van water. Vaak wordt met de term het opnemen van water uit de lucht bedoeld. In de voedingsindustrie waar oplossingen in water belangrijk zijn, zoals bijvoorbeeld bij melkpoeder of koffiepoeder, verwacht de consument dat het poeder snel oplost in water en daarmee de oorspronkelijke herkenbare eigenschappen van het product terugkeren. Op dit punt, wanneer de waterabsorptie van het poeder ertoe doet, spreken we van de poeder eigenschap hydratatie. Producten die makkelijk water opnemen zijn hygroscopisch. Een voorbeeld van een product dat enigszins hygroscopisch is, is keukenzout. Als dit blootgesteld wordt aan een omgeving met een hoge luchtvochtigheid dan zal het gaan klonteren. Voor melkpoeder is het bij bereiding positief dat het hygroscopisch is en makkelijk water opneemt. Tijdens de productie en distributie zorgt deze eigenschap er voor dat hier extra rekening mee gehouden moet worden. 

powder

Hydratatie van poeders

Vier eigenschappen die samenhangen met hydratatie

Sommige componenten in voeding zoals proteïnen en koolhydraten absorberen water. Hoeveel water ze opnemen, hang af van:

  • Oppervlakte samenstelling
  • Deeltjesgrootte
  • Poreusheid
  • Molecuulstructuur

In sommige gevallen is de hydratatie van water op deeltjesniveau groter dan op bulk niveau. Dat heeft te maken met de chemische structuur en de oppervlaktestructuur van het poeder. Vergeleken met amorfe poeders lossen kristallijn poeders langzaam op. De watermoleculen kunnen moeilijk binnendringen in de specifieke molecuulstructuur van kristallijn poeders. Ook kunnen samengestelde poeders verschillende oppervlakte patronen hebben, die ervoor zorgen dat het water moeilijk de stof kan binnendringen. 

Twee formules om het vochtgehalte te berekenen

Vochtgehalte van poeders speelt een belangrijke rol bij de verwerking. Het beïnvloedt de samenhang van het poeder. Een te hoge vochtigheid kan resulteren in klonters of plakkerigheid. Anderzijds kan een hoger vochtgehalte wel voordelig zijn in granulatie- en agglomeratieprocessen.

Er worden twee formules gehanteerd om het vochtgehalte te berekenen. 

$Vochtgehalte\ \left(droge\ basis\right) =\frac{Watermassa\ in\ product}{Massa\ droog\ materiaal\ }$
$Vochtgehalte\ \left(vochtige\ basis\right) =\frac{Watermassa\ in\ product}{Totale\ massa\ } $

Los van de twee bovenstaande formules, bestaan er nog andere formules om het vochtgehalte te berekenen. Er zijn poeders die hun eigen formule hebben om het vochtgehalte te meten. Zo is er de International Dairy Federation (IDF) standard om het vochtgehalte in zuivelpoeders te meten. Hierbij wordt het vochtgehalte bepaald door poeder 3 uur in een oven te drogen op 102°C ± 2°C. De formule die hierbij gebruikt wordt is:

$Vochtgehalte\ =\frac{\left(gewicht\ ongedroogd\ poeder\ +\ gewicht\ schotel\right) -\ gewicht\ gedroogd\ poeder\ +\ gewicht\ schotel}{\left(gewicht\ ongedroogd\ poeder\ +\ gewicht\ schotel\right) -\ gewicht\ schotel\ } *\ 100\ procent\ $

Bij het vaststellen van het vochtgehalte in de poeder, is het vochtgehalte in de atmosfeer ook een aspect om rekening mee te houden. De meeste poeders nemen namelijk direct het vocht uit hun omgeving op. Vanzelfsprekend is het dan belangrijk om de relatieve luchtvochtigheid en temperatuur van de omgeving mee te nemen in de berekening en de relatie tussen het vocht in het poeder en het vocht in de omgeving in kaart te brengen. 

weigh powder

Vochtanalysator

Juul Jenneskens

Naam: Juul Jenneskens
Adviseur

Neem gerust contact op als u vragen heeft over dit onderwerp. Samen met mijn collega's sta ik klaar om u te helpen!

Neem contact op met Juul Jenneskens 077 467 3555 [email protected]

Liever direct een adviesgesprek aanvragen?

Poeders met een groot percentage koolhydraten, proteïnen of molecuulgewicht nemen snel vocht op en lossen dus snel op in water