Wanneer is explosiegevaar het grootst en hoe kan het voorkomen worden

Te veel stofvorming binnen het proces, neemt één heel groot risico met zich mee: stofexplosies. Het is een gevaar voor werknemers die werken met sproeidrooginstallaties of opslagsilo’s, want op deze plekken is de kans op een stofexplosie het grootst. 

Wanneer de poederdeeltjes naast elkaar wrijven in bijvoorbeeld een valpijp, kan er een statische lading ontstaan. Dit in combinatie met voldoende zuurstof, zijn de ideale omstandigheden voor een stofexplosie. De explosie begint klein waarbij één deeltje tot ontploffing komt, maar ontwikkelt zich tot een kettingreactie waarbij elk ander stofdeeltje op zichzelf ook weer reageert op de verbranding. Uiteindelijk leidt dit tot een grote stofexplosie. Hoe groot het daadwerkelijke gevaar op een stofexplosie precies is, is dus afhankelijk van de oxidatiesnelheid en de stofconcentratie. Het risico op een stofexplosie is het grootst wanneer de concentratie van stof in de lucht op een kritisch hoog niveau is beland en als de temperatuur dusdanig hoog is dat het de ontvlambaarheidsgrens heeft bereikt. 

In feite heeft elk poeder een minimale explosieve stofconcentratie in zich. Voor poeders uit de voedingsindustrie is de minimale explosieve stofconcentratie 20 gram per kubieke meter. De concentratie stof in drogers en in leidingen overschrijd eigenlijk altijd dit limiet, wat wil zeggen dat er altijd kans is op ontstekingen en daarmee explosiegevaar. De droogkamer is daarbij een extra zorg, want die is extra vatbaar voor explosies omdat de hoge temperatuur voor zelfontbrandingen kan zorgen. 

Om de kans op stofexplosies in de droogkamer te verkleinen, zijn alle droogkamers tegenwoordig voorzien van ventilatieopeningen om de opbouw van te grote druk te voorkomen. Daarnaast zijn ze voorzien van geavanceerde systemen die de druk in de droogkamers onder controle houden. Daarnaast zijn er twee andere manieren om stofontploffingen in de droogkamer te voorkomen:

• Vergrendelingen aansluiten op de besturing van de sproeidroger om er zo voor te zorgen dat de uitlaatlucht en product temperaturen binnen een veilig limiet blijven.
• Producten met hoge ontvlambare materialen altijd behandelen of drogen met bijvoorbeeld stikstof.