Zeven van poeders, deeltjes en korrels.

Met een zeef is het mogelijk grote en kleine deeltjes van elkaar te scheiden. Dit artikel gaat in op:

  • Het scheiden van mengsels met behulp van zeef
  • Verschillende typen zeefmachines

de experts van dinnissen process technology staan klaar voor al uw vragen:

Neem contact op met Juul Jenneskens 077 467 3555

Principe zeven

Een zeef is een gereedschap dat gebruikt wordt om mengsels van poeders, deeltjes of korrels te scheiden op basis van korrelgrootte. Zeven kunnen ook ingezet worden om vaste deeltjes te scheiden van vloeistoffen. De scheidende werking van een zeef is gebaseerd op een plaat die voorzien is van gaten met één diameter. Van een mengsel van grote en kleine deeltjes dat op de zeefplaat wordt gestort, zullen de kleine deeltjes doorgelaten worden door de gaten in de zeefplaat en de grote deeltjes worden door de zeefplaat tegengehouden. Wat wel of niet door de zeefplaat gaat, wordt dus gesorteerd op grootte van deeltjes die of groter of kleiner zijn dan de openingen in de zeefplaat. 

In het dagelijkse leven worden zeven regelmatig gebruikt en op verschillende manieren toegepast. In de keuken worden zeven bijvoorbeeld gebruikt voor het zeven van bakmeel of bloem, of om er geleiachtige substanties doorheen te wrijven om klonters te voorkomen. Hier heeft de zeef niet alleen een scheidende werking maar zorgt de zeef er ook voor dat delen van het mengsel een kleinere afmeting krijgen.

In de industrie worden diverse soorten zeefmachines ingezet om mengsels van deeltjes te scheiden. Denk hier bijvoorbeeld aan machines die worden gebruikt om landbouwproducten op grootte te sorteren, om afval te sorteren en om stenen uit zand te halen.

Via het hierboven beschreven principe van zeven, worden in diverse soorten zeefmachines een aantal bewerkingen mogelijk gemaakt:

  • Scalpen: dit is het aftoppen van een klein aandeel grove deeltjes uit een productstroom.
  • Controle: bedoeld voor veiligheidsafzeving van verontreinigingen.
  • Fractioneren: hiermee wordt bedoeld het in diverse productfracties opdelen van een productstroom op basis van korrelgrootte.
  • Ontstoffen: dit is het verwijderen van het stofaandeel in de productstroom.
Dinnissen Trilzeefmachine perspectief

Trilzeefmachine

Soorten zeefmachines

In de industrie worden voor tal van toepassingen diverse soorten zeefmachines ingezet. In de toegepaste zeefmachines komen de volgende zeefprincipes het meeste voor:

  • Trommelzeef
  • Tuimelzeef
  • Centrifugaalzeef
  • Trilzeef - Vlakzeef - Schudzeef
  • Plansichter – meerdeks-zeefmachine

Trommelzeef

De werking van een trommelzeef berust op het scheiden van deeltjes van verschillende grootte met behulp van een ronddraaiende trommel. De trommel staat schuin opgesteld zodat de deeltjes door de zwaartekracht naar beneden bewegen. In de trommel is een zeefperforatie aangebracht waardoor de kleinere deeltjes kunnen ontsnappen en er een scheiding tussen de grotere en kleiner deeltjes plaatsvindt. 

De scheiding is niet destructief, wat betekent dus dat zowel het fijne als het grove product weer kan worden hergebruikt. 

De capaciteit is van een aantal zaken afhankelijk. Uiteraard zijn machine-afhankelijke zaken van belang zoals de afmetingen van de trommel, de zeefperforatie en de draaisnelheid van de trommel. Tot slot zijn ook de eigenschappen van het mengsel van belang, betreft het bijvoorbeeld een mengsel waarvan de afmetingen van de deeltjes sterk verschillend zijn of een mengsel dat vochtig en plakkerig is.

Tuimelzeef

Een tuimelzeef is een machine die te zeven materialenmengsels middels horizontale en verticale bewegingen over een zeefdek kan laten bewegen. Afhankelijk van het te zeven materiaal kunnen de amplitudes van de bewegingen vaak onafhankelijk van elkaar ingesteld worden. Tevens is het vaak mogelijk meerdere zeefdekken boven elkaar in de machine te plaatsen. De positie van het zeefdek bepaalt de grootte van de perforaties in het dek. Hoe hoger de positie van het zeefdek, hoe groter de perforatie-openingen er in. Deze indeling zorgt er voor dat de grootste deeltjes op het bovenste dek blijven liggen en de kleinere deeltjes door de perforaties naar een lager gepositioneerd zeefdek vallen.

Trommelzeef open

Roterende trommelzeefmachine

Een zeef is een gereedschap dat gebruikt wordt om mengsels van poeders, deeltjes of korrels te scheiden op basis van korrelgrootte. zeven kunnen ook ingezet worden om vaste deeltjes te scheiden van vloeistoffen


Centrifugaalzeef

Een centrifugaalzeef werkt via het principe van centrifugaalkracht. Een centrifugale kracht ontstaat door een ronddraaiende beweging. Dit principe wordt bijvoorbeeld toegepast in een wasmachine, waarbij het in wasgoed bevindende water naar buiten wordt geslingerd en via perforaties de wastrommel verlaat.

Via ditzelfde principe worden in een centrifugaalzeef deeltjes van een mengsel met verschillende grootte door middel van centrifugaalkracht tegen een korfvormige zeefplaat gedrukt. De kleinere deeltjes die door de perforaties passen passeren de zeefkorf en de grovere deeltjes blijven achter in de zeefkorf. Deze grotere deeltjes kunnen via een speciale uitgang worden afgevoerd. 

De toevoer van de deeltjesmengsels gebeurt vaak door zwaartekracht of via een pneumatisch transport. De capaciteit van de centrifugaalzeef is afhankelijk van de grootte van de trommel maar ook van de centrifugesnelheid en de samenstelling van het mengsel.

Complete zeefmachine

Centrifugaalzeefmachine

 

Trilzeef - Vlakzeef - Schudzeef

Zoals de naam “trilzeef” al aangeeft, worden in een trilzeefmachine trillingen gebruikt om tot een scheiding van een mengsel van korrelige materialen te komen. Ook de naam vlakzeef wordt vaker gebruikt voor dit type zeefmachine. Indien als functie ook nog het horizontaal verplaatsen van het mengsel is toegevoegd, wordt de machine vaak “schudzeef” genoemd. Het in trilling brengen van het trildek zorgt er voor dat de korrels gaan bewegen. Zodra kleinere deeltjes op het zeefdek arriveren, zullen ze via de zeefperforaties door het zeefdek vallen. De grovere korrels blijven achter op het zeefdek. De toevoer van de te zeven mengsels gebeurt vaak door gedoseerd te storten.

Dit type zeefmachines is in diverse uitvoeringen leverbaar, zowel ronde als rechthoekige uitvoeringen zijn mogelijk. Soms zijn dit type zeefmachines voorzien van een vibrerend zeefdek. In de gevallen dat dit type machine uitgevoerd is met een tuimelend mechanisme, zou deze zever ook een tuimelzeefmachine genoemd kunnen worden.

Plansichter – meerdeks-zeefmachine

Al in de 19e eeuw werd de plansichter in molens gebruikt voor het zeven van gemalen graan. Het is van oorsprong een heen en weer gaande zeef bestaande uit 8 tot 15 boven elkaar gestapelde zeefdekken. Kleine bewegende borstels boven iedere zeeflaag zorgen ervoor dat de zeefdekken niet gaan verstoppen. De mazen van de zeven variëren van 100 tot 1000 μm. De zwaarste delen van het graan, de zemelen blijven achter op de bovenste zeefdekken. Het grove, middelfijne en grove gries wordt doorgevoerd naar de onderliggende zeefdekken en het meel tot slot blijft op de onderste dekken liggen. 

Tegenwoordig worden in de industrie nog steeds plansichters ingezet voor het scheiden van poedermengsels, toepassingsvoorbeelden zijn rijst, mais, diervoeders, hout, cellulose en kruiden. Afhankelijk van de toepassing kunnen meer of minder zeefdekken ingezet worden. Om de capaciteit te verhogen worden vaak meerdere zeefstapels parallel aan elkaar geschakeld. De inzet van de plansichter om te zeven biedt een aantal voordelen:

  • Scheiding in een groot aantal componenten is mogelijk,
  • Zeefproces goed controleerbaar, ook voor grote tot grote capaciteit,
  • Eenvoudige bediening,
  • Lage kostprijs door de eenvoudige constructie,
  • De machine is onderhoudsvriendelijk en eenvoudig te reinigen.

Afgeleid van de plansichter is er ook de meerdeks zeefmachine ontwikkeld. Qua opbouw zijn beide machine aan elkaar gelijk. Ook in de meerdeks zeefmachine bevinden er zich meerdere zeefdekken boven elkaar. De meerdeks zeefmachine is er ook voor grote zeefoppervlakken (tot 100 m2).